با آغاز فصل سرما واستفاده شهروندان از وسایل گرمایشی هر ساله شاهد حوادث تلخ وجبرا ن ناپذری هستیم .
سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی هر سال به منظور پیش گیری از خطراتی كه از این بابت جان مردم راتهدید می کند ،موارد ایمنی زیر را به شهروندان توصیه می کند:
* حتما از وسایل گرمازای استاندارد استفاده كنید و این وسایل قبل از استفاده، توسط افراد متخصص بازبینی و سرویس شود.
* از به كار بردن وسایل حرارتی بدون دودكش در محیطهای بسته جدا خود داری كنید.
* بخاری بدون دودكش اكسیژن محیط را مصرف میكنند و باعث تولید گاز سمی و كشنده CO میشود. از این وسایل هرگز در محیطهای بسته بویژه حمام و اتاق خواب استفاده نكنید.
* قبل از استفاده وسایل حرارتی، از سلامت فنی آن و سالم بودن دودكش مطمئن شوید.
* از روشن كردن اجاق گاز و پیكنیكی و هر وسیله حرارتی شعله روباز بدون دودكش در فضاهای بسته خودداری كنید.
* از استاندارد بودن وسایل گرمایشی پیش از بهكارگیری آنها اطمینان حاصل كنید.
* نقص فنی در وسایل حرارتی، موجب تولید گازهای سمی و كشنده میشود.
* قبل از روشن كردن وسایل حرارتی، دودكش آنها را بازدید كنید و از سلامت و باز بودن مسیر آنها مطمئن شوید، بخصوص در این ایام كه ریزش برگهای پاییزی گاه باعث مسدود شدن مسیر دودكشها میشود. مسیر دودكش، موجب سرایت دود و گازهای سمی آن به داخل ساختمان و مرگ سكنه میشود.
* در صورت استفاده از بخاریهای دستی حتما از سالم بودن فتیلهها و... مطمئن شوید و اگر از كرسی استفاده میكنید، دقت شود كه زغال چوب كاملا گداخته شود و مرتبا به منقل كرسی، هوا رسانده شود.
* تحت هر شرایطی عمل تهویه هوا را تسهیل كنید.
* دودكش تاسیسات و وسایل حرارتی ساختمان، علاوه بر سلامت كامل باید از نقاطی عبور كند كه امكان نشت و سرایت گازهای مضر به داخل اتاق و دیگر فضای ساختمان وجود نداشته باشد.
* پنجره یا در نیمهباز، به تهویه هوا بسیار كمك میكند.
* هرگز از بخاریهای دستی برای گرم كردن هوای حمام استفاده نكنید، چون محیط حمام كوچك است و اكسیژن محیط نیز بر اثر بخار آب به سطوح بالا رانده میشود و در نهایت به دلیل سوختن ناقص و ایجاد گاز منواكسیدكربن مسمومیت ایجاد خواهد شد.
* در صورت استفاده از وسایل گرمازای دودكشدار، حتما دودكشها را معاینه و بررسی كنید. مسدود بودن دودكشهای دیواری از عوامل مهم ایجاد مسمومیت و گازگرفتگی محسوب میشود.
* برای جلوگیری از برگشت دود و گازهای سمی به داخل دودكش و در نهایت به داخل محیط كه معمولا بر اثر گرفتگی یا وزش باد به وجود میآید باید دودكشها دارای هواكش مخصوص باشند و كلاهك آنها حداقل ۶۰ سانتیمتر از بلندترین نقطه ساختمان بالاتر باشد. استفاده مشترك از یك دودكش بسیار خطرناك است. دودكشهای فلزی باید در مسیر خود با بستهای مخصوص محكم شده باشند؛ به نحوی كه از جداشدن اتصالات جلوگیری شود.
* رنگ شعله آتش در بخاریها و آبگرمكنها باید كاملا آبی باشد، در غیر این صورت در سیستم سوخترسانی یا فتیله دستگاه نقصی وجود دارد و باید سریعا آن را برطرف كرد.
* پس از نصب وسایل گرمازا و اطمینان از عملكرد صحیح آنها، مراقب باشید شیر فلكه گاز مخصوص دستگاه و نیز دودكشها در معرض دستكاری كودكان و آسیب فیزیكی قرار نگیرد.
مسموميت با گاز منواكسيدكربن
گاز منواكسيدكربن بي رنگ و بي بو بوده كه بر اثر احتراق ناقص توليد مي شود به طوري كه بخاري، آبگرمكن، شومينه و اجاق گازها به علت سيستم تهويه نامناسب (دودكش) عامل مسموميت با گاز CO مي شود.
كنترل و انسداد منافذ مسير دودكش قبل از راه اندازي بخاري بهترين راه پيشگيري از بروز حوادث مسموميت به شمار مي رود و دقت و توجه به داغ بودن دودكش نيز بهترين آزمايش سلامت دودكش است. همچنين داشتن كلاهك مخصوص براي دودكش در پشت بام ها براي جلوگيري از عدم بروز خاموشي بخاري و به دنبال آن انتشار گاز CO اهميت بالايي دارد. فراموش نكنيد استفاده از وسايل گرمايشي استاندارد در پيشگيري از اين مسموميت از اهميت بالايي برخوردار است و بخاري هاي بدون دودكش به هيچ عنوان از توليد گاز CO جلوگيري نمي كند.پيشگيري از مسموميت با گاز CO بسيار ساده است.
كنترل و انسداد منافذ مسير دودكش قبل از راه اندازي بخاري بهترين راه پيشگيري از بروز حوادث مسموميت به شمار مي رود.
اگر لوله دودكش بخاري شما سرد است دليل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهاي سمي از دودكش است. در اين صورت بايد ضمن رفع نقص، به طور موقت با باز كردن قسمتي از دريا پنجره تهويه در محيط ايجاد كنيد.
رنگ شعله بخاري و وسايل پخت و پز بايد آبي باشد و چنانچه رنگ شعله قرمز، زرد و يا نارنجي باشد، حتما نقص در سوخت رساني و كمبود اكسيژن در محيط است كه سريعا بايد تعمير و سوخت رساني شود. اگر رنگ شعله بخاري آبي نباشد ممكن است هواي كافي به بخاري نرسيده و توليد گاز منوكسيد كربن كند.
در صورت استفاده از وسايل گرمايشي مانند بخاري و شومينه، نبايد تمامي روزنه هاي جريان هوا در منزل و بويژه اتاق خواب مسدود شود.
از نصب آبگرمكن در حمام، روشن كردن شعله هاي اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محيط داخل خانه، بايد جدا خودداري كرد.